Jak przechowywać marchew?

Marchew jest rośliną dwuletnią, uprawianą do celów spożywczych. Mimo, iż również jej natka jest jadalna, to w przemyśle spożywczym wykorzystuje się niemalże tylko korzeń. Warzywo to pochodzi z rodziny selerowatych, tak jak pokrewna jej pietruszka czy – rzadko spotykany w Polsce- pasternak.

Istnieje wiele odmian tego warzywa, z czego najpopularniejsza jest odmiana pomarańczowa – jest ona najsłodsza i największa. Rzadziej spotyka się marchew białą, żółtą czy też fioletową. Przeważnie korzenie marchwi są podłużne, stożkowate. Pewne odmiany jednak charakteryzują się zaokrąglonym kształtem. 

Jak najlepiej przechowywać marchewkę?

W zależności od ilości posiadanej przez nas marchwi, powinno się ją przechowywać w różnych miejscach.

Dla ilości mniejszej niż kilogram optymalnymi warunkami będzie przechowywanie w temperaturze od 1-4°C, najlepiej w lodówce.

 Niestety, w lodówce marchewki szybciej wysychają, toteż można je włożyć do specjalnego pojemnika lub szufladki.

Przy dużej ilości marchwi można przechowywać ją w spiżarni lub piwniczce – trzeba jednak zwrócić uwagę na temperaturę pomieszczenia, aby nie uszkodzić warzywa.

Przy przechowywaniu ważny jest również czas, w którym spożyjemy marchew. Aby się nie zepsuła, potrzebujemy suchego powietrza.

Gdy zauważamy pierwsze objawy utraty wody, należy włożyć marchew do miejsca z minimalną wilgotnością powietrza.

Giętkie, pomarszczone egzemplarze marchewki możemy łatwo ‘uratować’ poprzez wsadzenie ich do lodowatej wody na kilkanaście minut. Pamiętajmy jednak, że po takim zabiegu należy natychmiast wykorzystać warzywo, aby nie namnożyły się na jego powierzchni bakterie.

Za to, jak długo marchew będzie świeża, odpowiada też to, z jakimi warzywami czy też owocami jest składowana. Nie powinno się przechowywać jej razem z owocami, ze względu na wydzielane przez nie substancje, w wyniku działania których smak marchewki staje się gorzkawy, a warzywo szybciej się psuje.

 Jeśli chcemy przechować marchewkę przez długi czas, nie powinno się jej myć ani obierać, gdyż skórka chroni przed utratą wody.

Jak mrozić marchewkę?

Mrożenie to doskonały pomysł na przechowanie marchewki, który pozwoli nam cieszyć się jej smakiem na dłużej.

Pamiętajmy jednak, że do mrożenia nadają się jedynie świeże, jędrne i twarde warzywa – niska temperatura nie zatrzymuje procesu psucia się, a jedynie go spowalnia. Co więcej, zamrażanie powoduje widoczną utratę wody. Jeżeli więc wybierzemy nie najświeższą marchewkę, efekt końcowy będzie jeszcze gorszy niż przed mrożeniem.

Inną istotną kwestią  jest to, że w zamrażalniku surowa marchewka szybciej się psuje od np. gotowanej, duszonej czy zblanszowanej. Traci ona też swoje właściwości odżywcze jak i smak, toteż nie powinno się trzymać jej dłużej niż 5 miesięcy.

Blanszowanie marchwi pozwoli nam na zachowanie smaku, witamin i składników mineralnych oraz koloru. Co więcej, pozwoli na wydłużenie świeżości do około 8 miesięcy od zamrożenia.

Mrożenie surowej marchewki krok po kroku:

1. Wybieramy świeże marchewki i porządnie je myjemy. Najlepiej sprawdzi się zimna woda, która dodatkowo ujędrni nasze warzywa.
2. Obieramy marchew ze skórki i ucinamy jej końce, oraz wszystkie ewentualne uszkodzone miejsca.
3. Dokładnie osuszamy marchew ręcznikiem papierowym i odkładamy na kilka minut do całkowitego wyparowania wody.
4. Kroimy warzywa w kostkę lub słupki i rozprowadzamy na tacce wyłożonej papierem do pieczenia bądź silikonowej macie i zamrażamy przez pół godziny. W miarę możliwości staramy się, aby cząsteczki się nie stykały.
5. Po upłynięciu tego czasu przekładamy cząsteczki do woreczka strunowego lub wysypujemy na czystą, bawełnianą szmatkę, i kruszymy, aż się porozdzielają.
6. Przesypujemy zamrożoną marchewkę do słoika, pojemnika do zamrażania lub zostawiamy w woreczku strunowym i przechowujemy maksymalnie przez 5 miesięcy.

Mrożenie blanszowanej marchewki krok po kroku:

1. Porządnie myjemy marchewkę i odcinamy jej końce, obieramy ze skórki.
2. Kroimy według uznania – tak, aby w przyszłości nadawała się do gotowanego dania. Nie powinny być to jednak zbyt duże kawałki. Ważnym również jest, abyśmy trzymali się mniej więcej równego kształtu – wtedy nasza marchewka będzie zamrażać się równomiernie.
3. Do garnka wlewamy wodę, lekko solimy. Upewnijmy się, że jest jej na tyle dużo, aby pokrywała całą marchew. Włączamy gaz i czekamy, aż woda zacznie wrzeć
4. Do wrzącej wody dodajemy marchewki i gotujemy je od 3 do 5 minut.
5. Po upływie wskazanego czasu przekładamy marchew do miski z bardzo zimną wodą, (poleca się dodać również kostki lodu), trzymamy około 3 minut.
6. Odcedzamy cząsteczki warzywa i dokładnie osuszamy je za pomocą czystej szmatki bawełnianej bądź ręcznika papierowego.
7. Rozprowadzamy wysuszone kawałeczki na tacce wyłożonej papierem do pieczenia, bądź silikonowej macie i zamrażamy przez godzinę. Staramy się, aby nie dotykały siebie nawzajem, ponieważ w przeciwnym razie skleją się se sobą.
8. Po upłynięciu tego czasu przekładamy cząsteczki do woreczka strunowego lub wysypujemy na czystą, bawełnianą szmatkę, i kruszymy, aż się porozdzielają.
9. Przesypujemy zamrożoną marchewkę do słoika, pojemnika do zamrażania lub zostawiamy w woreczku strunowym i przechowujemy maksymalnie przez 9 miesięcy.

Jak rozmrażać marchewkę?

Jeżeli chcemy rozmrozić marchew, najlepiej od razu wrzucić ją do wrzącej wody lub bulionu, jeżeli takowy gotujemy. Jeśli jednak nie zamierzamy jej gotować tylko np. wykorzystać do ciasta, najlepiej jest przełożyć ją do miseczki, zalać zimną wodą i odstawić do lodówki.

Chociaż rozmrażanie w temperaturze pokojowej jest szybsze, nigdy nie powinno się rozmrażać warzyw w ten sposób ze względu na rozmnażające się bakterie.

Co więcej, w ten sposób produkt często szybciej traci wodę, co prowadzi do utraty walorów odżywczych i smakowych, a także jędrności.

Pamiętajmy, aby unikać rozmrażania marchwi w mikrofalówce – ta metoda pozbawia warzywo jeszcze większej ilości dobroczynnych substancji, wpływa negatywnie na jego smak, oraz sprawia, że jego konsystencja jest gumowata.

Zastosowanie marchewki w kuchni

Marchewka to uniwersalne warzywo, które można wykorzystywać w kuchni na tysiące sposobów. Chociaż zazwyczaj występuje jako dodatek do tradycyjnego obiadu – np. w formie surówki, zasmażanej marchewki z groszkiem czy w kapuście kiszonej, nic nie stoi na przeszkodzie, aby podać ją jako główne danie.

Możemy używać jej do zrobienia marchewkowych placuszków, zupy krem, pieczonych pałeczek jako alternatywy dla frytek, a także soków, koktajli, przecierów i zapiekanek.

Marchewka doskonale komponuje się z batatami, dynią, selerem, bakłażanem, cukinią, szpinakiem, z serami, groszkiem czy szparagami.

Najczęściej przyprawiana jest czosnkiem, oregano, tymiankiem, cynamonem, kminem rzymskim i miętą.

Przetarta marchewka często używana jest do ciast, babeczek i innych wypieków – zastępuje ona częściowo cukier i mąkę, dzięki czemu ciasto jest mniej kaloryczne, zdrowsze i sycące.

Surowa marchewka pokrojona w słupki to świetny pomysł na drugie śniadanie czy podwieczorek, bowiem nie traci ona świeżości po pokrojeniu tak szybko jak pomidory, ogórki czy jabłko.

Wielbicielom chipsów poleca się zaś suszoną marchewkę, która stanowi świetną, zdrową alternatywę dla słonych, kalorycznych przekąsek.

Która odmiana marchwi jest najlepsza?

Co ciekawe, marchew pomarańczowa jest wynikiem mutacji genetycznej. Pierwotnie znane były tylko odmiany fioletowa i biała. Choć różnią się one wyglądem, ich smak pozostaje zbliżony do siebie. 

Marchew biała nie różni się wiele od pomarańczowej wersji, choć zawiera od niej więcej błonnika i jest mniej słodka. Ze względu na jej wygląd może być mylona z pietruszką czy białą rzodkiewką – kluczem do odróżnienia jej od innych warzyw jest lekko zielona barwa ku górze oraz nieco większy rozmiar. Biała odmiana marchwi ma raczej walcowaty, obły kształt i jest podłużna.

Marchew fioletowa, mimo swojej niestandardowej barwy, jest całkowicie naturalnym produktem. Odmiana ta zawiera dużo błonnika, karotenoidów oraz związków fenolowych. Smakuje identycznie jak marchew pomarańczowa. Jedyną różnicą pomiędzy nimi jest kolor.

Czy marchewka jest zdrowa?

Marchew jest doskonałym źródłem witaminy C, prowitaminy A, a także witamin z grupy B, które wpływają korzystnie na wzrok i kondycję skóry. W warzywie tym znajdziemy także składniki mineralne. Przede wszystkim zawiera ona potas, lecz w mniejszych ilościach również wapń, magnez i fosfor oraz antyoksydanty.

Przy wszystkich swoich właściwościach odżywczych ma ona jednocześnie niewiele tłuszczu i jest niskokaloryczna.

Znajdujący się w marchwi błonnik pomaga w regulacji pracy układu pokarmowego, a także wpływa na wyrównanie poziomu cukru i cholesterolu we krwi. 

Beta-karoten zaś pomaga w zwalczaniu chorób wywołanych niedoborem witaminy A, oraz działa jako środek profilaktyczny w chorobach nowotworowych. Właściwości warzywa działają skutecznie również na wygląd skóry, opóźniając procesy starzenia. 

Czy natka marchewki jest jadalna?

Przeważnie w sklepach dostępna jest marchew pozbawiona naci – producenci żywności usuwają ją przed dostarczeniem do sklepu, ponieważ nie opłaca im się jej sprzedaż, a wiele osób i tak ją wyrzuca.

Jednakże, choć nie wszyscy o tym wiedzą, nać marchewki jest całkowicie jadalna, a nawet i zdrowa. Zawiera ona dużo witamin – C, K, oraz wapń, potas i magnez, a także 

cenne przeciwutleniacze, związki fenolowe, karotenoidy oraz chlorofil.

Najwięcej korzystnych dla zdrowia substancji znajduje się w świeżych liściach młodego warzywa. Liście dojrzalszej marchwi mają lekko gorzkawy smak, który intensyfikuje się wraz z jej przechowywaniem. Pod wpływem wysokiej temperatury goryczka staje się mniej wyczuwalna, toteż przed wykorzystaniem liści na surowo poleca się je na chwilę wsadzić do wrzątku, po czym zalać zimną wodą.

Nać marchewki można wykorzystać jako przyprawę do zupy (np. zamiast koperku przy dekoracji), dodać ją do sałatki czy zielonego koktajlu.

Innym sposobem na wykorzystanie natki jest przygotowanie pesto, dipu czy pasty kanapkowej.

Czy dzieci mogą jeść marchew?

Ze względu na prozdrowotne właściwości marchwi, zaleca się spożywanie jej przez najmłodszych już od wczesnego dzieciństwa. Występuje ona w wielu przeznaczonych dla dzieci produktach, takich jak soki, musy czy koktajle.

Pamiętajmy jednak, aby podawać dzieciom jedynie produkty o sprawdzonych składach – wspomniane musy czy napoje bardzo często są dosładzane czy konserwowane, toteż włączając je do diety malucha możemy osiągnąć odwrotny efekt; W przetworzonej żywności pozostaje niewiele z pierwotnych właściwości odżywczych marchwi.

Najlepiej jest więc przygotowywać taki przysmak w domowym zaciszu. Aby urozmaicić smak soków z marchwi możemy również dodać do niego inne owoce np. banana czy truskawkę.

Z kolei gotowana lub duszona marchew jest świetnym przysmakiem dla małych dzieci – doskonale sprawdzi się jako warzywny dodatek do obiadu. Jest ona miękka i łatwa do połknięcia.

Nieco starszym dzieciom ulgę w ząbkowaniu może przynieść schłodzona, pokrojona w słupki marchewka, najlepiej młoda. Trzeba jednak pamiętać, że surowe, duże warzywo może być bardzo twarde, dlatego najlepiej jest obserwować dziecko przy podawaniu mu marchwi.

Ze względu na słodki smak, marchew może być używana jako substytut słodyczy, lub, po upieczeniu i doprawieniu, frytek.

Możemy użyć jej jako składnik babeczek lub ciasta i zredukować wówczas ilość cukru w wypieku, co będzie dobrym krokiem we wdrażaniu zdrowych nawyków żywieniowych.

Kto nie może jeść marchwi?

Jedynym przeciwwskazaniem do spożywania marchwi jest cukrzyca typu II. Osoby dotknięte tą chorobą powinny spożywać jedynie surową marchewkę, gdyż przy gotowaniu jej indeks glikemiczny wzrasta.

Jak rozpoznać świeżą marchewkę?

Wybierając najlepszą marchewkę ze sklepu czy też z targu, najlepiej jest kupić taką, która posiada nać. Liście bowiem są bardzo wrażliwe na długie przechowywanie czy zmiany temperatury, są więc niezawodnym wskaźnikiem jakości produktu.

Oczywiście, trzeba również zwrócić uwagę na to, czy marchewka nie jest popękana lub sucha – takie warzywa nie są zbyt świeże, natomiast są wciąż jadalne. Miękkie marchewki niestety są na skraju jadalności.

Zwróćmy również uwagę na to, gdzie marchewka jest przechowywana. Jeśli znajduje się w zasięgu promieni słonecznych lub przebywa w towarzystwie owoców, może okazać się nieświeża w środku. W trakcie dojrzewania owoce wydzielają substancje, które sprawiają, że marchew może zgorzknieć, natomiast promienie słoneczne sprawiają, że marchewka może utracić swój kolor, oraz popękać.

Czy trzeba obierać marchewkę?

Marchewkę można obierać, natomiast nie jest to potrzebne, z tego względu, że w skórce znajduje się najwięcej smaku, witamin i antyoksydantów. Trzeba jednak porządnie umyć warzywo przed spożyciem.

Wyjątkiem w tej sytuacji może być podawanie marchewki dzieciom – wówczas zdecydowanie zaleca się usunąć skórkę. Najłatwiejszym sposobem jest skorzystanie z czystego druciaka, czyli metalowej gąbeczki – marchew ma na tyle delikatną i cienką skórkę, że schodzi ona bardzo szybko pod wpływem tarcia. Możemy również użyć do tego obieraczki lub nożyka.