Czy można mrozić borówki?

Borówka amerykańska to dość wymagająca roślina, zarówno w amatorskiej jak i produkcyjnej uprawie. Z tego względu ceny tego owocu wciąż szybują w górę, co nie sprzyja częstemu jego spożywaniu.

Tymczasem borówki amerykańskie zawierają szereg substancji odżywczych, które wpływają korzystnie na wzrok, pamięć, wątrobę a nawet działają w charakterze profilaktyki antynowotworowej.

Te owoce zawierają dużą ilość witaminy C – należą do czołówki produktów o największej zawartości tegoż składnika. Stanowią one także bogate źródło witamin D, K i PP, a także z tych z grupy B (B1, B2, B3, B6) oraz witaminy A i E.

Borówki są zarówno niskokaloryczne, jak i mają niski indeks glikemiczny (IG =53), dzięki czemu spokojnie mogą być spożywane przez osoby z insulinoopornością i cukrzycą typu 2.

I chociaż możemy dostać te owoce niemalże przez cały rok w marketach wielkopowierzchniowych, zazwyczaj są to owoce sprowadzane z zagranicy, a czasem produkowane z użyciem sztucznych nawozów. Szczyt sezonu na pochodzące z lokalnych upraw borówki amerykańskie przypada miesiące wakacyjne – lipiec i sierpień.

Z tego powodu czasem warto jest zamrozić świeże owoce, zamiast kupować importowane produkty.

Czy można mrozić borówki?

Przygotowanie borówek do mrożenia

Dokonujemy selekcji owoców. Najlepiej jest zamrażać świeże borówki – niska temperatura jedynie wydłuża trwałość produktu, a nie poprawia jego jakości. Zamrażanie nie zatrzymuje całkowicie procesu psucia się czy dojrzewania owocu, toteż im świeższymi produktami dysponujemy, tym lepiej. Wszystkie obite, zepsute czy nadpleśniałe borówki powinno się odrzucić, ponieważ w przypadku rozpoczęcia się procesów gnilnych czy pleśniowych mogą one ‘zarazić’ zdrowe owoce, skutkując koniecznością wyrzucenia całej partii. Świeże borówki powinny być intensywnie niebieskie, pokryte białawym, kredowo- woskowym w odczuciu nalotem.
Myjemy dokładnie borówki. O ile niska temperatura działa bakteriobójczo, o tyle niektóre drobnoustroje są uodpornione na jej działanie. Przy spożywaniu nieumytych borówek dodatkowo zagrożeni jesteśmy zarażeniem bąblowicą – chorobą odzwierzęcą, której źródłem jest tasiemiec bąblowcowy, występujący w jelicie cienkim psowatych – lisów, jenotów czy psów, a także pośrednich żywicieli – zajęcy, myszy i innych gryzoni. Jak wiadomo, nawet przy najbardziej zaawansowanych uprawach produkcyjnych nie da się wyeliminować obecności zwierząt, ponieważ są one częścią każdego ekosystemu. Dobrze jest przełożyć owoce na sito i dokładnie opłukać pod bieżącą wodą, delikatnie mieszając przy tym jagody.
Usuwamy z borówek szypułki. Chociaż w tym przypadku nie są one aż tak uciążliwe jak np. te z truskawek, zamrożone twarde gałązki mogą wbić się w dziąsło przy spożyciu na surowo lub po prostu nastręczyć trudności z usuwaniem ich już po zamrożeniu.
Pozostawiamy owoce do osuszenia. Jest to bardzo ważny krok, ponieważ borówki są wrażliwe na działanie niskiej temperatury. Zamrażając je nieosuszone, praktycznie gwarantujemy sobie wystąpienie oparzeliny zamrażalniczej, która negatywnie wpływa na smak, kolor i konsystencję owoców. Mokre borówki okryją się warstwą lodu, który zniekształci każdą jagodę przy rozmrożeniu i sprawi, że będą się nadawały jedynie na kisiel lub dżem ze względu na nadmierną utratę wilgoci. Dobrym sposobem jest pozostawienie umytych owoców do odcieknięcia, a później osuszenie za pomocą ręcznika papierowego, który doskonale wchłonie wilgoć.
Chłodzimy suche borówki w lodówce przez kilka godzin. Najlepiej w tym celu rozłożyć je równo na talerzykach, aby miały dodatkowy czas na odparowanie – unikniemy dzięki temu sklejonych grudek owoców po zamrożeniu.
Krok opcjonalny – zamrażanie na tacce. Jeśli nasze owoce są mocno dojrzałe i soczyste, to możemy spróbować zastosowania metody, zazwyczaj używanej do mrożenia warzyw. Dobrze jest wysypać owoce równą warstwą na wyłożoną papierem/matą silikonową blachę do pieczenia i zamrażać przez kilka godzin – około 2-3.
Suche owoce wsypujemy delikatnie do woreczków strunowych i zamrażamy. Kluczowe w tej kwestii jest odpowiednie dobranie pojemnika jak i ilości jagód się w nim znajdujących. Do mrożenia borówek doskonale sprawdzą się wszelkie pojemniczki po lodach, twarogach czy dedykowane szklane naczynia.
Jedynym problemem przy używaniu tego typu pojemników jest brak możliwości choć częściowego usunięcia powietrza oraz możliwe stłoczenie owoców w ich wnętrzach. Mocno ściśnięte borówki tracą swą formę i wilgoć, toteż po rozmrożeniu mogą wyglądać nieco nieapetycznie, a brak usunięcia powietrza nieco wzmaga ryzyko wystąpienia oparzeliny zamrażalniczej. Z tego powodu, aby uzyskać najlepsze rezultaty poleca się zamrażanie borówek i podobnych im owoców w woreczkach strunowych.
Umieszczamy na woreczku strunowym etykietę z datą zamrożenia. Odpowiednio zamrożone borówki można przechowywać nawet przez 12 miesięcy.

Rozmrażanie borówek krok po kroku

Borówki to delikatne owoce, na które niekorzystnie wpływają szybkie zmiany temperatury. Z tego względu dla zachowania ich smaku najlepiej jest maksymalnie spowolnić proces ich rozmrażania.

Szeroko stosowanym sposobem jest wyjęcie owoców z zamrażarki nieco wcześniej i wstawienie ich na najniższą półkę w lodówce i późniejsze przełożenie do temperatury pokojowej. Jeśli zależy nam na czasie, możemy zastosować metodę rozmrażania na parze lub przelać je ciepłą wodą na cedzaku. Musimy się jednak liczyć z tym, że błyskawiczne rozmrożenie borówek prowadzi do ich rozpulchnienia i utraty części walorów smakowych.

Pod żadnym pozorem nie powinno się rozmrażać borówek w kuchence mikrofalowej, gdyż ta metoda pozbawia je większości witamin i minerałów, dodatkowo negatywnie wpływając na konsystencję owoców, często je deformując wskutek nierównomiernej utraty wody.

Ciekawą alternatywą dla surowych borówek może być zamrożenie ich w syropie z soku własnego i cukru. W ten sposób można zamrażać większość owoców sezonowych, takich jak maliny, jeżyny, truskawki, śliwki czy brzoskwinie. Tak zamrożone owoce doskonale sprawdzą się przy przyrządzaniu deserów czy sosów, dodając intrygującej nuty wielu potrawom.

Mrożenie borówek w syropie

Procedura mrożenia borówek w syropie krok po kroku:

Selekcjonujemy owoce – również w tym przypadku powinniśmy odrzucić nadpsute i poobijane borówki.
Myjemy i pozbywamy się szypułek, tak jak przy standardowej procedurze zamrażania
Pozostawiamy owoce do wyschnięcia. W tym wypadku nie jest konieczne aż tak skrupulatne ich osuszanie.
Zasypujemy borówki cukrem. Najlepiej jest przełożyć je do płytkiego pojemnika w tym celu. Proporcja powinna wynosić 300 g cukru na 1 kg owoców. Zasypane borówki umieszczamy w lodówce na około 2-3 godziny, aby w tym czasie puściły sok.
Po upłynięciu tego czasu przekładamy borówki do nieco mniejszych pojemniczków – sprawdzą się tutaj np. silikonowe foremki do muffinek i wkładamy do zamrażarki na noc.
Następnego dnia wyjmujemy porcyjki z foremek i przekładamy do większego pojemnika – szczelnie zamykamy, umieszczamy na nim datę i przechowujemy max. 15 miesięcy w zamrażarce.

Rozmrażanie owoców w syropie

Ze względu na zakonserwowanie naszego produktu przez cukier, możemy bez obaw powoli rozmrozić go w temperaturze pokojowej. Dobrym sposobem na rozmrożenie tak przyrządzonych owoców będzie też kąpiel wodna czy powolne gotowanie w garnku pod przykryciem.

Zamrażanie musu borówkowego:

Choć tak zakonserwowane borówki mogą mieć nieco mniejszą ilość potencjalnych zastosowań, tę metodę z pewnością docenią rodzice małych dzieci jak i osoby, którym zależy na oszczędności miejsca. Mus borówkowy z powodzeniem nada się do ciast (np. dodany do masy lub kremu), deserów lodowych, koktajli czy kaszek. Miłośnicy owocowego smaku w mięsie z pewnością docenią łyżeczkę musu, dodaną do sosu.

Selekcjonujemy owoce.
Myjemy dokładnie borówki i usuwamy szypułki.
Pozostawiamy jagody do odcieknięcia i osuszamy je ręcznikiem papierowym
Wsypujemy owoce do miseczki i blendujemy na gładką masę. Możemy też użyć do tego kroku miksera albo rozdusić pokrojone owoce praską.
Przekładamy mus owocowy do pojemniczka. Najlepiej sprawdzą się wspomniane już tutaj silikonowe foremki do muffinek lub zwykłe tacki, służące do zrobienia kostek lodu. Inną ciekawą opcją może być rozsmarowanie musu na blaszce i pokrojenie w kosteczkę po zamrożeniu – jest to jednak mniej pewna metoda i zbyt słabo zamrożony mus może się pokruszyć.
Umieszczony w pojemniczku mus zamrażamy minimum przez 8 godzin.
Przekładamy kosteczki do większego woreczka strunowego lub plastikowego pojemniczka. Umieszczamy na nim datę. Prawidłowo sporządzony mus przechowywać można w zamrażalniku przez 12 miesięcy.

Możemy dodatkowo pokusić się o dodanie do musu innych owoców, cukru lub przypraw, zgodnie z własnymi preferencjami.

Polecanymi dodatkami do musu borówkowego są goździki, owoce leśne, wanilia, sok z cytryny lub skórka pomarańczowa, starta biała, mleczna lub gorzka czekolada czy miód.

Rozmrażając mus borówkowy powinniśmy postąpić analogicznie do metody, stosowanej przy rozmrażaniu świeżych owoców – zaleca się przełożenie go do lodówki, po czym umieszczenie w temperaturze pokojowej. Pamiętajmy jednak, że podczas rozmrażania nasz mus utraci część wody, w związku z czym stanie się bardziej zwarty niż przed zamrożeniem.

Do czego wykorzystać mrożone borówki?

Mrożone owoce można stosować na wiele sposobów – praktycznie wszystkie przepisy, wymagające świeżych owoców dopuszczają użycie mrożonek.

Mrożone borówki nadadzą się do przygotowania takich dań, jak:

Koktajle owocowe – sprawdzą się tutaj borówki zamrażane w każdy z wymienionych sposobów. Jeżeli posiadamy mocny blender, dodatkowym plusem będzie brak konieczności rozmrażania ich przed użyciem.
Owsianki i kaszki śniadaniowe to również dobry pomysł na wykorzystanie mrożonych borówek. Także w tym przypadku nie musimy rozmrażać owoców – wystarczy dodać je do potrawy pod koniec gotowania.
Ciasta i muffinki – prawidłowo zamrożone borówki czy musy bardzo dobrze się nadadzą do przygotowywania ciast. Zaleca się jednak lekkie rozmrożenie przed użyciem, aby zanadto nie rozpulchniły naszego wypieku. W przypadku chęci zastosowania owoców mrożonych w syropie powinniśmy lekko je odcedzić i zrezygnować ze sporej części podanego w przepisie cukru.
Kremy i nadzienia mogą zostać z powodzeniem przygotowane z mrożonek. Pamiętajmy jednak o pożądanej konsystencji – w zależności od stopnia stężenia masy powinniśmy zadecydować o rozmrażaniu owoców.
Musy i sosy na słodko i słono nie wymagają rozmrażania owoców. Wystarczy dodać je podczas gotowania w odpowiednim momencie.
Nalewki i likiery – Szczególnie sprawdzą się tutaj te, zamrażane we własnym syropie. Koniecznie jednak powinniśmy rozmrozić borówki przed użyciem i skontrolować natężenie słodyczy.
Błyskawiczne lody owocowe na bazie jogurtu najlepiej przygotować z zamrożonych owoców. Czasami w wyniku szybkich ruchów blendera borówki nieco się rozmrażają – w takim wypadku powinniśmy włożyć je na kwadrans do zamrażarki, aby ich konsystencja była bardziej zwarta.

Owoce borówki w ciąży – fakty i mity

Mimo, iż w niektórych środowiskach panuje mit o zbawiennym wpływie borówek na kobiety w ciąży za sprawą zawartości kwasu foliowego, nie zaleca się spożywania ich w nadmiernych ilościach.

I choć rzeczywiście owoce borówki amerykańskiej zawierają kwas foliowy, który istotnie jest bardzo ważnym składnikiem dla kobiet w pierwszych tygodniach ciąży, to ilość tego składnika okazuje się być znikoma – w przeciwieństwie do stosunkowo dużej zawartości witaminy A w tymże produkcie. Nadmiar witaminy A w diecie może być przyczyną rozwinięcia się wad płodu a nawet i poronienia.

100 gramów borówki amerykańskiej zawiera 60 mikrogramów witaminy a (przy dziennym ‘limicie’ 1250 mikrogramów) co stanowi 5% dziennej dawki przy śladowej ilości kwasu foliowego 0,006 miligramów, zaspokajającej zaledwie 1% dziennego zapotrzebowania na ten składnik (600 miligramów).

Oczywiście, borówki amerykańskie są bardzo dobrym źródłem składników odżywczych, jednak pod żadnym pozorem nie zaliczają się do kategorii produktów, w których powinno się szukać zapewnienia organizmowi dziennej dawki kwasu foliowego – szczególnie w przypadku kobiet w ciąży.